Yakınlarda dikkatimi çeken çevre ile ilgili haberleri not almıştım. Bu yazıda derlediğim bu haberleri paylaşacağım. Hatta “Çevre ve Teknoloji haberleri” yazı dizisi ile böyle haberleri derleyip paylaşacağım.
İngiltereden haberler
*** 25 Mart’ta UK tarihinde ilk defa gündüz şebeke santrallerinden talep edilen elektrik, gece talep edilenden daha düşük olmuş. Bunun sebebi güneş panellerinden şebekeye salınan enerjinin çok fazla olması…
Bunu daha net açıklamak için önce şu bilgiyi vermek gerekiyor. Evlerinin çatısında güneş paneli takanlar kullanmadıkları fazla enerjiyi şebekeye geri veriyorlar (baya bildiğin satıyorlar – elektrik faturasından düşülüyor). Yani her ev bir uretici, bir enerji santrali aslında 🙂
Dolayısıyla 25 Mart günü hava çok açık, güneşliydi ve şebekeye o kadar çok elektrik geri verildi ki asıl enerji santrallerinden talep edilen elektrik miktarı önceki gece yarısı talep edilden daha düşük oldu. (Tahmin edersiniz ki normalde gece yarısından sonra elektrik kullanımı gündüze göre daha azdır – Kullanım düştüğü için geceleri daha ucuz elektrik tarifesi oluyor.)
*** İngiltere’de yenilenebilir enerji üretim sektöründe gaz, kömür ve petrol ‘den enerji üretimine göre daha fazla insan çalışıyor.
*** İskoçya’nın ucundaki Orkney adası %100 yenilenebilir enerji üretiyor. Çoğunlukla rüzgar, güneş ve tidal (denizdeki gel git ve dalga). Adadaki herşeyi elektriğe bağlamalarına rağmen, kullandıklarından fazlasını üretiyorlar. Fazla enerjiyi şebekeye besliyorlar…
Dünyadan haberler
*** İsveç, 2016’da tüm enerji ihtiyacının %57sini rüzgar ve hidro enerji santrallerinden sağladı.
*** İsveç 2040’a kadar tüm enerjisini tamamen yenilenebilir enerjiden sağlayacağını duyurdu. 2040 olmasının nedeni 2040’a kadar ellerindeki nükleer santralleri anca kapatıp sökebiliyorlar. Sonuçta nükleer santral bu, boru değil. Öyle hadi kapattım demekle olmuyor. Bu işin radyoaktivitesi var, atığı var, bilmem nesi var.
*** Danimarka kullandığı enerjiyi genelde %100 rüzgar ile sağlıyor. Fazlasını avrupa şebekesine salıyolar…
*** Las Vegas 2020’ye kadar tamamen yenilenebilir enerji kullanmaya başlayacağını duyurdu. Kumarbazlara bak sen…
*** Enerji depolama konusunda evlerde elektrikli arabaların pilini kullanma fikri var. Arabanın pilini gündüz güneş paneli sayesinde doldurup, gece bir kısmını evde kullanım için geri besleme gibi. Sonuçta Tesla arabanız varsa bataryada depolanan enerjinin bir kısmı ortalama bir evin gece kullanacağı elektriğe hayli hayli yeter 🙂 Tabi ertesi gün uzun yolculuğa çıkmayacaksanız… Bu fantazik fikri Japonya’da inceden denemeye başlamışlar…
*** Pil ve güneş paneli üretim maliyeti acaip ucuzladı… Gece dizel, doğalgaz..vs’den elektrik üretimi yerine güneş paneli + pil çok çok daha ucuza geliyor artık. Bunu yapan çok fazla pasifik adası var. Bildiğin kocaman pillerde gündüz güneş panelinden üretilen enerjiyi depoluyor, gece yiyorlar. Bu konuda Tesla – Solar City’nin altyapısını kurduğu bir kaç video var. Buraya bırakıyorum isteyen izlesin…
Mine pumping (maden pompalama): Son olarak mine pumping olayından bahsedeceğim. Türkçeye maden pompalama olarak çevirdim… Türk Dil Kurumu daha iyisini bulana kadar bu teknolojiye müsadenizle maden pompalama diyeceğim 🙂
Bu konseptte enerji depolama konusuna daha fantastik bir bakış açısı ile yaklaşmışlar. Üretilen enerji fazlası elektrik ile dağlarda kullanılmayan eski madenlere su dolduracaklar. Enerji talep edildiğinde yukardaki suyu aşağı dökerek elektrik tirbünlerini döndürüp elektrik üretecekler. Yada maden dağda değil ise, yukardan aşağı madenin içine su döküp enerji üretecekler. Enerji fazlası olduğunda (gündüz güneş panellerinden üretilince mesela) suyu tekrar yeryüzüne pompalayıp biriktirecekler.
Hipster pili de diyebiliriz bence bu yönteme…
Almanya, mine pumping’e başlayacak. Norveç şu an manyak gibi yapıyo ve çok güzel kullanıyorlarmış. Orada deniz kenarında bu fikre uygun acaip coğrafi şekiller olduğu için (fiyört müydü neydi işte o) fazla enerji ile deniz suyunu uçurumun tepesine çıkartıp biriktiriyorlar. Enerji gerektiğinde suyu aşağı dökerek enerji üretiyolar.
Bu arada Norveç’in yenilenebilir enerji ve çevre duyarlığı açısından ne kadar fantastik bir ülke olduğundan başka yazılarda bahsedeceğim. Mesela adamların petrolu, doğalgazı var ama yenilenebilir enerji konusunda çok fantastik işler yapıyorlar. (ilginç bilgi: İngiltere’nin doğalgaz kaynağı Norveç’miş, Putin değilmiş :))