İngiltere’de yıllık araba vergisi ve MOT (Araç Muayene)

~~~ Road tax – Yıllık araç vergisi ~~~

Vergi miktarı temelde aracın emisyonuna göre belirleniyor(du). Çevreyi ne kadar çok kirletiyosan, o kadar çok vergi veriyorsun gibi düşünülebilir.

Arada hesaplama kurallarını değiştiriyorlar ama yeni kurallar o tarihten itibaren üretilen arabalarda geçerli oluyor. Eski model arabalara eski kurallar geçerli. Mesela, 2001 yılından önce yıllık araç vergisi miktarı motor hacime göre belirleniyormuş. Eğer 2000 model araban varsa hala o kural geçerli. Motor hacmine göre belirleniyor. Aracın emisyon miktarına bakılmıyor.

Aynı şekilde 2017 yılında da hesaplama kriterlerini değiştirdiler. Onun için aynı arabanın 2017 ve 2018 modelinin vergisi farklı olabilir. Hatta 2017 yılında arabanın değeri £ 40000’den yüksekse yıllık verginin üzerine 310 eklenir maddesi koydular. Eğer arabaya £ 40000’den fazla veriyosanız biz de bi dal alırız diyor devlet.

Ama asıl önemli konu 2017 yılından itibaren arabaların sadece birinci yıllık vergisi emisyona göre belirleniyor. Sonraki yıllardaki vergiyi standart yaptılar. Benzinli ve dizel araçlar için £140, hibritler içinse £130 ödenecek.

Tahmin edebileceğiniz gibi elektrikli arabalar sıfır emisyonlu olduğu için yıllık vergisi de sıfır. Ama yeni maddeden dolayı 40000’den daha pahalı olan Tesla veya Jaguar gibi bişi alıyosanız yıllık verginiz 310 olacak. Ki zaten size koymaz 🙂

Yıllık vergi devlet ile ilgili yapılacak her işlemde olduğu gibi yine gov.uk üzerinden rahatlıkla hallediliyor. Vergi, https://www.gov.uk/vehicle-tax adresinden ödeniyor. Ödeme yaparken arabanın plakası ve bir referans numarası lazım.

Yıllık verginizin bitmesine 1 ay kala bir hatırlatma mektubu geliyor.(Hala ödemediyseniz bitime az bir süre kala bir de son şans mektubu geliyormuş) O mektubun üzerinde 16 haneli bir referans numarası var. Ödemeyi yaparken ya bu mektuptaki numara veya mektup yoksa İngiltere’de ruhsat yerine geçen meşhur “V5C vehicle registration certificate” üzerindeki 11 haneli referans numarası gerekli.

Elektrikli arabaların yıllık vergisi £ 0 (yazıyla sıfır) olmasına rağmen önemli bir konu buraya girip sanki ödeme yapılıyormuş gibi menülerde ilerleyip arabanın vergilendirme sürecinin tamamlanması gerekli.

~~~ MOT (Araç Muayene) ~~~

İngiltere’de araç muayenesi 3 yaşından büyük arabalar araçlar için her yıl yapılıyor. Muayene temel olarak Türkiye’deki gibi. Ama Türkiye’deki gibi muayeneyi sadece tek bir firma yapmıyor. Muayene yapmaya yetkili çok fazla garaj (araba tamircisi) var.

Bir de devlet (bakanlık yani – Ministry of Transport – hatta MOT kısaltması da buradan geliyor) maximum muayene ücretini belirliyor. Mesela 2018 yılı için araba muayene ücreti £54.85 ‘den fazla olamaz. Ayrıca muayene ücretinde vergi yok (KDV yok yani). Bir başka deyişle devlet hem muayene yaptıracaksın, hem de muayene yaptırırken bir de bana vergi vereceksin demiyor.

MOT yapmaya yetkili bir çok garaj olunca, rekabet yapmak için muayene ücretini düşürüyorlar. Yolda giderken MOT £30 tabelası olan bir kaç yer gördüm mesela.

Bu arada sadece araba plakası girerek arabanın vergi ve MOT sorgulaması, hatta geçmiş yıllardaki MOT sonuçlarını görebiliyorsunuz.

Vergi ve MOT sorgulaması -> https://www.gov.uk/check-vehicle-tax
MOT geçmişi görüntüleme -> https://www.gov.uk/check-mot-history

Benim MOT deneyimim

Önceki arabamı Nissan yetkili bayiiden aldığım için aldığım gün MOT yapmışlardı. 1 yıl dolmadan da araba pert olduğu için (Kaza hakkında detayları “Trafik kazası” yazımda okuyabilirsiniz) daha önce MOT yaptırmamıştım.

Arabanızı vergilendirmelisiniz mektubu gelmeseydi de unutup geciktirebilirdim (Hatta yine de 2 gün geciktirdim ama çaktırmayın). Vergilendirme dönemi ile MOT döneminin aynı zamanda olması bu yönden iyi olmuş. Çünkü vergi kontrolü sırasında aynı ekranda MOT kontrolü de yapılıyor, o sırada mecbur hatırlıyorsunuz 🙂

İşyerime çok yakın bir garajdan telefonla ertesi gün için randevu aldım. 2-3 saatte tamamlarım MOT’yi dedi. Arabayı öğle arası getirsem akşam iş çıkışında alabilirmişim. Elektrikli arabaya MOT yapar mısınız diye tekrar teyit ettim ama hiç fark yok, bizim için araba arabadır dedi adam.

İnternette bazı enteresan yorumlar okumuştum. Mesela gördüğüm bir yorumda “Emniyet kemeri takılamıyor” diye red verilmiş, adam isyan ediyordu çocuk koltuğu yüzünden emniyet kemerini takamamışlar, onun için red vermişler diye. Ne biliyim on camdaki telefon tutacağına “görüş alanı kısıtlanmış” diye minör yazılmış gibi fantastik yorumlar gördüm. Hatta MOT hakkında gov.uk internet sayfasında tekerlek diş derinliğini, lastik basıncını geçtim, arabanın temiz olması lazım gibi şeyler yazıyordu. Açık söyliyim temizlik konusu beni biraz endişlendirmişti 🙂

Ben de öğle arasında arabayı garaja götürmeden önce içinden çocuk koltuğunu çıkardım, arka koltuktaki örtüyü kaldırdım (arka koltuk birazcık(!) kirli, temizlemeye üşendiğim için örtü ile kamufle ediyordum), sileceklerin suyunu kontrol ettim…

Tamirciye gidince adamla ücretini konuştuk sonra dedim araba biraz kirli ama sorun olur mu? Adam uzaktan arabaya bakıp hiç sorun yok, senin arabanın temiz olacağına eminim. Ben ne arabalar gördüm dedi…
Bu arada arabaya bakarken on camdaki telefon tutacağını farkettim. Bunu da sökmemişim ya, bu problem olmaz heralde diyince cevap olarak “yok yok merak etme, easy mot, easy mot” dedi 🙂

“Easy mot, easy mot” diyince arabada büyük bir sorun yoksa ıvır zıvır şeylere takılmayacağını anlayıp bi rahatladım. İşyerine dönerken bu adam İngiliz değil heralde diye düşündüm 🙂 – yoksa listedeki tüm kutulara tık atmadan içi rahat etmezdi…

İş çıkışı gittim £ 50 ödeyip arabayı aldım. “MOT tamamdır” kaydını internete bile yüklemiş. Gov.uk ‘de MOT bilgilerini görebilirsin oraya da yükledim dedi.

Hemen orada 3-4 dakika elektrikli araba muhabbeti yaptı. Kaç mil gidiyo? Pili doldurmak ne kadar sürüyo? falan benim için klasik sorular… Sonra da “gelecek bunlar, yakında bütün arabalar böyle olacak” diye meşhur geyiği de yaptı. Fırsatı kaçırmadı 🙂 (aslında geyik değil baya gerçek)